Διαμεσολάβηση, μία σύγχρονη διαδικασία με ιδιότητα κοινωνικού αγαθού

Η διαμεσολάβηση είναι ένας νέος τρόπος εξωδικαστικής/εναλλακτικής επίλυσης των διαφορών, μια διαδικασία κατά την οποία δύο ή περισσότερα μέρη επιχειρούν εκουσίως με συμφωνία να λύσουν την διαφορά τους, με την βοήθεια ενός αμερόληπτου και ανεξάρτητου, ειδικά εκπαιδευμένου, Διαπιστευμένου Διαμεσολαβητή, χωρίς να καταφύγουν στα δικαστήρια.

Η Διαμεσολάβηση είναι μια διαδικασία καινοτομική για τα Ελληνικά νομικά δεδομένα, ενώ ήδη είναι ιδιαιτέρως διαδεδομένη στο εξωτερικό, κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις ΗΠΑ, όπου λειτουργεί επιλύοντας επιτυχώς διαφορές ήδη από την δεκαετία του 1980.

Στην Ελλάδα, η Διαμεσολάβηση έγινε μέρος  της έννομης τάξης μας από το έτος 2010 οπότε και ενσωματώθηκε η Οδηγία 2008/52/ΕΚ της Ε.Ε. με την ψήφιση του νόμου 3898/2010 – «Διαμεσολάβηση σε εμπορικές και αστικές υποθέσεις».

Στη Διαμεσολάβηση υπάγονται οι ιδιωτικού δικαίου διαφορές, και πιο συγκεκριμένα οι αστικές, εμπορικές οικογενειακές και εργατικές διαφορές, εφόσον τα μέρη έχουν την εξουσία να διαθέτουν το αντικείμενο της διαφοράς τους.

Η διαδικασία της Διαμεσολάβησης έχει πολλαπλά οφέλη σε σχέση με μια δικαστική διεκδίκηση, όπως το χαμηλό κόστος, η εμπιστευτικότητα/εχεμύθεια, η ταχύτητα, το αμοιβαία ικανοποιητικό αποτέλεσμα, η διατήρηση μιας πολυετούς συνεργασίας και στο μέλλον ή η λήξη μίας επαγγελματικής συνεργασίας με έναν φιλικό τρόπο.

Στην Ελλάδα, ένας Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής θέτει τους κανόνες της διαδικασίας, διευκολύνει τον διάλογο, συνοψίζει και επιβεβαιώνει τα βασικά σημεία της επικοινωνίας, ώστε και οι δύο πλευρές να καταλαβαίνουν τα ίδια πράγματα και επαναλαμβάνει πάντοτε τα σημεία της κοινής συμφωνίας, εάν αυτή υπάρξει, προτού αυτά αποτυπωθούν από τους Δικηγόρους των μερών σε συμφωνητικό.

Ο Διαμεσολαβητής δεν εκδίδει απόφαση. Η επίλυση της διαφοράς επιτυγχάνεται με συμφωνία των εμπλεκομένων μερών στην οποία έχουν καταλήξει τα ίδια με ελεύθερη διαπραγμάτευση. Η συμβολή του Διαμεσολαβητή είναι η διευκόλυνση επίτευξης της συμφωνίας αυτής.

Η παρουσία πληρεξουσίου Δικηγόρου κατά την διεξαγωγή της Διαμεσολάβησης είναι υποχρεωτική κατά την ελληνική νομοθεσία . Είναι όμως ταυτόχρονα και πολύ σημαντική για την ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας.

Τούτο διότι ο νομικός παραστάτης της κάθε πλευράς πρέπει να έχει πολύ καλή αντίληψη της διαδικασίας.

Οφείλει να ενημερώνει τους πελάτες του για την δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς τους και μέσω του νέου αυτού θεσμού αλλά και να τους προετοιμάζει για την διαδικασία, παρέχοντας κατά την διάρκεια αυτής τις πρακτικές και τις νομικές του συμβουλές.

Κατά την διεξαγωγή της διαμεσολάβησης πρέπει να ακούει υπομονετικά τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς καθώς και να παραθέτει κάθε χρήσιμη πληροφορία που μπορεί να βοηθήσει τον Διαμεσολαβητή να καταλάβει τις λεπτομέρειες της διαφοράς.

Τα παραπάνω στοιχεία προσδίδουν στη Διαμεσολάβηση την ιδιότητα του κοινωνικού αγαθού, το οποίο πρέπει να είναι στη διάθεση του πολίτη, ακόμη και εάν δεν επιλέγεται τελικά. Επίσης, η προώθηση του θεσμού ωφελεί τη χώρα συνολικά, καθώς αντανακλά στους δείκτες ανταγωνιστικότητας και δημιουργεί μια θετική εντύπωση σε πιθανούς αλλοδαπούς επενδυτές.