Πόσο Αξίζει η Επιχείρηση Σας;
Η ερώτηση σαφής και με ιδιαίτερη βαρύτητα κατά τα πρόσφατα χρόνια επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Η τρέχουσα οικονομική συγκυρία προκάλεσε επιχειρηματική ασφυξία διαμορφώνοντας ανάγκες λήψης αποφάσεων και διαπραγματεύσεων για πώληση, εξαγορά, συγχώνευση και άλλες παρεμφερείς χρηματοικονομικές δράσεις στο δημόσιο (αποκρατικοποίησης) και στον ιδιωτικό τομέα.
Η προσέγγιση ενός τόσο σημαντικού ερωτήματος δεν στηρίζεται σε μία απλή διαδικασία. Επιστημονικοί μέθοδοι της χρηματοοικονομικής θεωρίας αναπτύχθηκαν και εδραιώθηκαν για την ασφαλή προσέγγιση της πραγματικής αξίας μίας επιχείρησης.
Είναι μέθοδοι που λαμβάνοντας υπόψη σημαντικούς παράγοντες επιλέγονται και εφαρμόζονται κατά περίπτωση και αναλόγως:
- την επιχειρηματική δραστηριότητα της εταιρίας και τα χαρακτηριστικά της (κλάδος, εταιρική μορφή, μέγεθος, εισηγμένη ή μη κλπ),
- την ανάγκη της προσέγγισης,
- τη χρηστικότητα και χρησιμότητά της,
- τη στρατηγικής πολιτικής της Διοίκησης,
- τον στρατηγικό προγραμματισμού,
- την εταιρική χρηματοδότηση κ.α.
Διαφορετικές μέθοδοι κατά κύριο λόγο δίνουν διαφορετικά αποτελέσματα.
Οι αναλυτές συγκλίνουν ότι καμία δεν πρέπει να θεωρείται ως η επικρατέστερη έναντι των υπόλοιπών καθώς καθεμιά διακρίνεται για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της. Έτσι η χρήση, δύο κατά ελάχιστο και μέγιστο τριών έως και τεσσάρων, διαφορετικών μεθοδολογικών επιλογών (ανάλογα την περίπτωση ανάλυσης) κρίνεται απαραίτητη, καθώς οι εναλλακτικές επιλογές μπορούν να παράξουν πιο ασφαλή συμπεράσματα.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι επιστημονικοί μέθοδοι είναι η βάση της εκάστοτε προσέγγισης, η οποία οφείλει να συνάδει με το επιχειρείν της εταιρίας, ενώ η ανάπτυξη των μελλοντικών σεναρίων – υποθέσεων είναι η ορθή αξιοποίηση τόσο ποσοτικών όσο και ποιοτικών δεδομένων της υπό εξέτασης εταιρίας.
Στην πρώτη περίπτωση έχουμε τη μη αδιαμφισβήτητη χρηματοοικονομική μεθοδολογία στηριζόμενοι σε συγκεκριμένα εργαλεία και στη δεύτερη εμπλέκεται η εξειδίκευση και γνώση του μελετητή που θα στηρίξει το εγχείρημα, συνεπώς την υποκειμενικότητα. Ο συνδυασμός αυτών των δύο αναγάγει την αποτίμηση μίας επιχείρησης σε μία από τα δυσκολότερα και πιο αμφισβητούμενα έργα.
Συντελεστές που μπορούν να περιορίσουν την υποκειμενικότητα είναι:
- να μην υπάρχουν δηλώσεις, πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Οποιαδήποτε συζήτηση πριν την έκδοση του συμπεράσματος σχετικά με την αξία μιας επιχείρησης μπορεί να προκαλέσει προκατάληψη στην ανάλυση.
- ο μελετητής να παραμείνει αμερόληπτος
- οι αναλύσεις να είναι ανεξάρτητες των αποτελεσμάτων (θετικών ή αρνητικών)
Πριν εμβαθύνουμε στις μεθόδους πρέπει να γνωρίζουμε κάποιες βασικές και σχετικές έννοιες επί του θέματος, όπως:
Τι είναι αποτίμηση μιας επιχείρησης;
«Η αποτίμηση των επιχειρήσεων εν μέρει είναι τέχνη, αν και από κάποιους προτιμάται ο όρος «κρίση και εν μέρει επιστήμη». (Link, A. N. & Boger, M. B.)
Γιατί έχει σημασία ο καθορισμός της αξίας μίας επιχείρησης;
«Οι επενδύσεις πραγματοποιούνται αποσκοπώντας στην απολαβή οφέλους που θα ξεπεράσει την αξία της επένδυσης και θα αποζημιώσει τον αναληφθέντα κίνδυνο».(Koller, T., Goedhart, M. & Wessels, D.)
Τι είναι η αξία μίας επιχείρησης;
Στη θεωρία ορίζεται ως το μέγεθος που καταδεικνύει τη συνολική αξία των περιουσιακών στοιχείων μιας οικονομικής μονάδας.
Όμως, δεν πρέπει να συγχέουμε τους όρους «αξία» και «τιμή», καθώς η τελευταία διαφοροποιείται γιατί ορίζεται ως το τελικό συμφωνημένο ποσό-τίμημα της διαπραγμάτευσης ανάμεσα σε έναν αγοραστή και έναν πωλητή κατά τη διαδικασία πώλησης μίας επιχείρησης.
Επίσης, η αξία μίας επιχείρησης μπορεί να είναι διαφορετική για διαφορετικούς αγοραστές για λόγους όπως της υποκειμενικής αντίληψης του κλάδου, της ύπαρξης των οικονομιών κλίμακας κ.α.
Σύμφωνα με τον καθηγητή P. Fernandez (2004), οι μέθοδοι προσέγγισης της αξίας μίας επιχείρησης μπορούν να ταξινομηθούν σε έξι ομάδες, τις παρακάτω:
Κύριες Μέθοδοι Αποτίμησης | |||||
(Main Valuation Methods) | |||||
Ισολογισμού | Κατάστασης Αποτελεσμάτων | Μεικτής Αξίας – Φήμη & Πελατεία | Προεξόφλησης Ταμειακών Ροών | Δημιουργία Αξίας | Επιλογών |
(Balance Sheet) | (Income Statement) | (Goodwill) | (Cash Flow Discounting) | (Value Creation) | (Options) |
Λογιστική Αξία (Book Value) | Πολλαπλασιαστές (Multiples) | Κλασσική (Classic) | Ελεύθερων Ταμειακών Ροών (Free Cash Flow) | Οικονομικής Προστιθέμενης Αξίας (EVA) | Black & Scholes |
Προσαρμοσμένη Λογιστική Αξία (Adjusted Book Value) | Αξία Μετοχής/Κέρδη Ανά Μετοχή (PER) | Ένωση των Ευρωπαίων Ειδικών Λογιστών (Union of European Accounting Experts) | Ταμειακές Ροές (Equity Cash Flow) | Οικονομικού Κέρδους (Economic Profit) | Επενδυτικές Προτάσεις (Investment Opinions) |
Αξία Ρευστοποίησης (Liquidation Value) | Πολλαπλασιαστές Πωλήσεων (Sales Multipliers) | Συντετμημένου Εισοδήματος (Abbreviated Income) | Ταμειακές Ροές Μερισμάτων (Dividends Cash Flow) | Προστιθέμενης Αξίας Διαθεσίμων (Cash Value Added) | Επέκταση του Προγράμματος (Expand the Project) |
Πραγματική Αξία (Substantial Value) | Αξία της επιχείρησης/Κέρδη προ τόκων,φόρων,αποσβέσεων και χρεολύσιων (P/EBITDA) | Άλλοι | Κεφαλαιακές Ταμειακές Ροές (Capital Cash Flow) | CFROI (Cash Flow Return on Investment) | Καθυστέρησης της Επένδυσης (Delay the Investment) |
Άλλοι πολλαπλασιαστές | Προσαρμοσμένη Παρούσα Αξία (APV) | Εναλλακτικές Χρήσεις (Alternative Uses) |
Στις περισσότερο αναγνωρίσιμες και εφαρμοσμένες μεθόδους συγκαταλέγονται:
Μέθοδοι βασισμένες στον Ισολογισμό (καθαρή θέση μετόχων)
Ο καθορισμός της αξίας μιας επιχείρησης με τη συγκεκριμένη μέθοδο και των παραπάνω επιμέρους μοντέλων προσέγγισης συντελείται με την εκτίμηση της αξίας του ενεργητικού της. Αυτά τα παραδοσιακά χρησιμοποιούμενα μοντέλα μεθοδολογίας στηρίζονται στην αρχή ότι η αξία της επιχείρησης έγκειται κατά βάση στον ισολογισμό της. Συνεπώς στηρίζονται στον Ισολογισμό για να καθορίσουν την αξία μιας επιχείρησης από μια στατική άποψη, και δεν λαμβάνουν υπόψη τη μελλοντική εξέλιξη ή τη διαχρονική αξία του χρήματος. Επιπλέον, δε λαμβάνουν υπόψη άλλους παράγοντες που δεν εμφανίζονται στις οικονομικές καταστάσεις, όπως, για παράδειγμα, την τρέχουσα κατάσταση της επιχείρησης, την αποδοτικότητα των ανθρώπινων πόρων, τα οργανωτικά πλεονεκτήματα ή προβλήματα, τυχόν συμβάσεις κ.λπ., παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν επίσης την αξία της.
Μέθοδοι με βάση την κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης
Σε αντίθεση με τη μέθοδο βάσει του Ισολογισμού, τα μοντέλα με βάση τη μέθοδο της κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσης βασίζονται στα αποτελέσματα της επιχείρησης. Επιδιώκουν να προσδιοριστεί η αξία της επιχείρησης μέσω του μεγέθους των κερδών, των μερισμάτων, των πωλήσεων ή άλλων αριθμοδεικτών.
Μέθοδοι βασισμένες στην Υπεραξία (Goodwill)
Οι μέθοδοι αυτές, σε αντίθεση με τις μεθόδους του ισολογισμού και των Αποτελεσμάτων Χρήσης, βασίζονται στην υπεραξία της επιχείρησης (Goodwill-based methods).
Μέθοδοι των Προεξοφλημένων Ταμειακών Ροών (Cash flow discounting based methods)
Σε επίπεδο θεωρίας, η αξία κάθε επιχείρησης είναι η παρούσα αξία της αποτίμησης των ταμειακών ροών της στο διηνεκές. Εάν κατά την αποτίμηση μιας επιχείρησης εφαρμόζουμε τη μέθοδο των προεξοφλημένων ταμειακών ροών, υπολογίζουμε γενικώς τις ταμειακές (ελεύθερες ή μη) ροές για μια βραχεία περίοδο, τριών ή πέντε χρόνων, και τις προεξοφλούμε με το σταθμισμένο μέσο κόστος κεφαλαίου. Τότε έχουμε να υπολογίσουμε την αξία της στα επόμενα χρόνια (ονομαζόμενη τερματική ή διαρκής αξία), στο διηνεκές.
Αν και οι αποτιμήσεις με προεξοφλημένες ταμειακές ροές φαίνονται ακριβείς, δεν είναι περισσότερο ακριβείς από κάθε άλλη μέθοδο αποτίμησης, αφού στηρίζονται στις ίδιες προβλέψεις. Ο τύπος της αύξησης στο διηνεκές στηρίζεται σε ορισμένες μη ρεαλιστικές υποθέσεις.
Η μέθοδος των προεξοφλημένων ταμειακών ροών είναι η πιο διαδεδομένη καθώς αναγνωρίζει ότι μεγαλύτερη σημασία έχουν τα αναμενόμενα κέρδη, παρά τα κέρδη του παρελθόντος. Ακολούθως, λαμβάνει υπόψη τη φορολογία και τις πρόσθετες δαπάνες που απαιτούνται για να παραμείνει ανταγωνιστική η υπό εξέταση επιχείρηση.
Σύμφωνα με την πλειοψηφία των αναλυτών η αποτίμηση μίας επιχείρησης πρέπει να στοχεύει:
- Στην όσο το δυνατόν πληρέστερη και χρηστική πληροφόρηση
- Η πληροφόρηση να παράγεται μέσα από δεδομένα και στοιχεία
- Να υπάρχει λογική προσέγγιση των εκτιμήσεων
- Σαφής αναφορά στις ελλείψεις, περιορισμούς, προσεγγίσεις
Τέλος και ανεξάρτητα της επιλεγόμενης μεθόδου αποτίμησης για την ελαχιστοποίηση των αποκλίσεων θα πρέπει:
- Να λαμβάνονται υπόψη κατά την προσέγγιση και ανάλυση οι ιδιαιτερότητες της υπό εξέτασης επιχείρησης
- Να υπολογίζεται το επίπεδο κινδύνου
- Να αναλύεται διεξοδικά το εσωτερικό περιβάλλον της εταιρίας, τα ιστορικά δεδομένα της επιχείρησης, όπως παρελθόντες οικονομικές χρήσεις, οργανωτική και λειτουργική δομή, υποδομές κλπ
- Να λαμβάνεται υπόψη το εξωτερικό περιβάλλον της και οι προοπτικές του (κλάδος, χώρα κλπ)
- Να προσεγγίζεται η επιχειρησιακή (δραστηριότητα) και επιχειρηματική (προοπτική) αξία της εταιρίας
- Οι παραδοχές των προβλέψεων να στηρίζονται σε λογικό συνειρμό
- Ο αναλυτής – μελετητής να έχει εξειδικευμένη γνώση στην ανάλυση των αποτελεσμάτων.
Στο σημερινό μας άρθρο προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε την αναζήτηση της επιχειρησιακής και επιχειρηματικής αξίας. Θεωρούμε ότι αποτελεί κρίσιμο και σημαντικό στοιχείο για το μέλλον μιας επιχείρησης να μπορεί να γνωρίζει την αξία της ανεξαρτήτως της αξιοποίησης.
Οι BIZEXPERS διαθέτουν την εμπειρία αλλά και τα κατάλληλα εργαλεία για να συνεισφέρουν αποτελεσματικά στην επιχειρηματική σας ανάγκη. Επικοινωνήστε μαζί μας!
Write a Comment