Να το Φτιάξω ή να το Αγοράσω

favicon

Μία πολύ συχνή κατάσταση, στην οποία βρίσκονται πολλές επιχειρήσεις, είναι η περιορισμένη παραγωγική τους ικανότητα σε σχέση με τις παραγγελίες που λαμβάνουν. Έτσι. π.χ. μία επιχείρηση δεν μπορεί να καλύψει όλη την παραγγελία ενός πελάτη, χρησιμοποιώντας πλήρως το παραγωγικό της δυναμικό. Βρίσκεται, έτσι, στο δίλημμα είτε να χάσει την παραγγελία είτε, χειρότερα, να αναγκαστεί να μειώσει τις τιμές της, ώστε να δεχθεί ο πελάτης τη μερική κάλυψη των αναγκών του και να μην απευθυνθεί στους ανταγωνιστές της εξ’ αρχής.

Μία καλή επιλογή είναι να χρησιμοποιηθούν εξωτερικοί προμηθευτές, οι οποίο θα καλύψουν την επιχείρηση, παράγοντας αυτοί τα προϊόντα που δεν μπορεί η ίδια. Πως, όμως, θα γνωρίζουν τα στελέχη της επιχείρησης αν είναι σκόπιμη μία τέτοια κίνηση ; 

Αυτό είναι το δίλλημα ΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΩ Ή ΝΑ ΑΓΟΡΑΣΩ (MAKE OR BUY).

Σε συνέχεια ενός προηγούμενο άρθρου, με αντικείμενο τη Μοντελοποίηση Παραγωγικών Διεργασιών, με τη χρήση του EXCEL, θα συζητήσουμε τη χρήση του Γραμμικού Προγραμματισμού, ενός πολύ χρήσιμου εργαλείου, που βοηθά στην επίλυση προβλημάτων κάλυψης ζήτησης με περιορισμένη παραγωγική δυνατότητα.

Ας υποθέσουμε πως η επιχείρηση ELECTROPOLY, που κατασκευάζει περιστρεφόμενους ηλεκτρικούς συνδέσμους (οι οποίοι επιτρέπουν τη ροή ηλ. ρεύματος σε περιστρεφόμενες συσκευές & εξαρτήματα) λαμβάνει μία παραγγελία αξίας 750.000 €, για τρεις (3) τύπους συνδέσμων που κατασκευάζει. Κάθε σύνδεσμος χρειάζεται ορισμένο χρόνο για να γίνουν οι απαραίτητες καλωδιώσεις και έναν άλλον χρόνο για τη συναρμολόγησή του.

Δυστυχώς, όμως, η επιχείρηση δεν διαθέτει απεριόριστη παραγωγική δυναμικότητα, λόγω άλλων παραγγελιών που πρέπει να καλύψει. Ο Υπεύθυνος Μηχανικός Παραγωγής, της ELECTROPOLY, έχει υπολογίσει πως η επιχείρηση διαθέτει 10.000 ώρες καλωδίωσης και 5.000 ώρες συναρμολόγησης συνδέσμων. Σχεδιάζει, λοιπόν, ένα πλάνο παραγωγής όπου θα πρέπει να υπολογίσει πόσους συνδέσμους μπορεί να κατασκευάσει η επιχείρηση, μέσα στα διαθέσιμα όρια παραγωγικής δυναμικότητας και να εξετάσει ποιο θα είναι το κόστος αν παραγγείλει η επιχείρηση, σε κάποιον ανταγωνιστή της, ένα τμήμα της παραγγελίας ώστε να μην χάσει τον πελάτη.

Ο Πίνακας 1 μας δίνει τα δεδομένα της κατάστασης: τη ζήτηση, τις απαιτήσεις σε χρόνο καλωδίωσης και συναρμολόγησης, τα κόστη κατασκευής εσωτερικά και αγοράς εξωτερικά, για κάθε έναν από τους τύπους συνδέσμων.

Πίνακας 1

ΤΥΠΟΣ 1 ΤΥΠΟΣ 2 ΤΥΠΟΣ 3
ΖΗΤΗΣΗ (ΤΕΜ) 3.000 2.000 900
ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΛΩΔΙΩΣΗΣ (Ω/ΤΕΜ) 2 1,5 3
ΧΡΟΝΟΣ ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗΣ (Ω/ΤΕΜ) 1 2 1
ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΤΑΣΚΥΕΗΣ (€/ΤΕΜ) 50 83 130
ΚΟΣΤΟΣ ΑΓΟΡΑΣ (€/ΤΕΜ) 61 97 145

Εκείνο το στοιχείο που πρέπει να βρει ο Μηχανικός Παραγωγής της επιχείρησης είναι το ελάχιστο κόστος κάλυψης της παραγγελίας, με κάθε τρόπο. Το κόστος αυτό περιλαμβάνει το κόστος κατασκευής και το κόστος αγοράς κάθε τεμαχίου συνδέσμου. Αν θέλουμε να το εκφράσουμε Μαθηματικώς, τότε:

ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ = ΕΛΑΧΙΣΤΟ (Κόστος Κατασκευής Τεμαχίου Τύπος 1 Χ Αριθμό Τεμαχίων Κατασκευής Τύπου 1 +   Κόστος Κατασκευής Τεμαχίου Τύπος 2 Χ Αριθμό Τεμαχίων Κατασκευής Τύπου 2 + Κόστος Κατασκευής Τεμαχίου Τύπος 3 Χ Αριθμό Τεμαχίων Κατασκευής Τύπου 3 + Κόστος Αγοράς Τεμαχίου Τύπος 1 Χ Αριθμό Τεμαχίων Αγοράς Τύπου 1 + Κόστος Αγοράς Τεμαχίου Τύπος 2 Χ Αριθμό Τεμαχίων Αγοράς Τύπου 2 + Κόστος Αγοράς Τεμαχίου Τύπος 3 Χ Αριθμό Τεμαχίων Αγοράς Τύπου 3)

Υπάρχουν, όμως, οι ακόλουθοι περιορισμοί που δεν πρέπει να παραβεί, ο Μηχανικός Παραγωγής, κατά τους υπολογισμούς του. Οι ώρες που θα δαπανηθούν για την κάλυψη της παραγγελίας δεν θα πρέπει να είναι περισσότερες από 10.000 για την καλωδίωση και 5.000 για τη συναρμολόγηση του συνόλου των Συνδέσμων που θα κατασκευαστούν.

Το, δε, σύνολο των Συνδέσμων που θα κατασκευαστούν εσωτερικά και θα αγοραστούν εξωτερικά θα πρέπει να καλύπτει τη συνολική ζήτηση.

Δηλαδή, το μαθηματικό μοντέλο των περιορισμών θα έχει τη μορφή:

1.ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΩΔΙΩΣΗ

2 Χ Τεμάχια Κατασκευής Συνδέσμου Τύπου 1 + 1,5 Χ Τεμάχια Κατασκευής Συνδέσμου Τύπου 2 + 3 Χ Τεμάχια Κατασκευής Συνδέσμου Τύπου 3 ≤ 10.000

2.ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ

1 Χ Τεμάχια Κατασκευής Συνδέσμου Τύπου 1 + 2 Χ Τεμάχια Κατασκευής Συνδέσμου Τύπου 2 + 1 Χ Τεμάχια Κατασκευής Συνδέσμου Τύπου 3 ≤ 5.000

3.ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ

Τεμάχια Κατασκευής Συνδέσμου Τύπου 1 + Τεμάχια Αγοράς Συνδέσμου Τύπου 1 = 3.000

Τεμάχια Κατασκευής Συνδέσμου Τύπου 2 + Τεμάχια Αγοράς Συνδέσμου Τύπου 2 = 2.000

Τεμάχια Κατασκευής Συνδέσμου Τύπου 3 + Τεμάχια Αγοράς Συνδέσμου Τύπου 3 = 900

Το τελικό Μαθηματικό Μοντέλο, δίνεται ακολούθως, στον Πίνακα 2.

Πίνακας 2

 

ELECTROPOLΥ A.E

ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΡΟΣ ΤΥΠΟΣ 1 ΤΥΠΟΣ 2 ΤΥΠΟΣ 3
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ
ΚΟΣΤΟΣ ΤΕΜΑΧΙΟΥ
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 50 € 83 € 130 €
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑΣ 61 € 97 € 145 € ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ
ΤΕΜΑΧΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ + ΑΓΟΡΑΣ
ΤΕΜΑΧΙΑ ΖΗΤΗΣΗ           3.000        2.000              900
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΘΕΙΣΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ 2 1,5 3                                   10.000  
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ 1 2 1                                     5.000  

Ας υποθέσουμε ότι ο Μηχανικός Παραγωγής προτείνει να κατασκευαστούν 2000 Σύνδεσμοι Τύπου 1, 800 Τύπου 2 και 900 Τύπου 3 και παράλληλα να αγοραστούν 1000 Σύνδεσμοι Τύπου1 και 1.200 Τύπου2. Τότε το Συνολικό Κόστος θα είναι 460.800 € , όπως φαίνεται στον Πίνακα 3. Παρατηρούμε ότι αυτή η λύση αφήνει ανεκμετάλλευτο, έναν σημαντικό αριθμό ωρών παραγωγής.

Πίνακας 3

ELECTROPOLΥ A.E

ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΡΟΣ ΤΥΠΟΣ 1 ΤΥΠΟΣ 2 ΤΥΠΟΣ 3
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ           2.000           800              900
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ           1.000        1.200                –
ΚΟΣΤΟΣ ΤΕΜΑΧΙΟΥ
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 50 € 83 € 130 €
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑΣ 61 € 97 € 145 € ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ 460.800 €
ΤΕΜΑΧΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ + ΑΓΟΡΑΣ 3.000 2.000 900
ΤΕΜΑΧΙΑ ΖΗΤΗΣΗ           3.000        2.000              900
ΑΠΑΙΤΟΥΜ.ΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΘΕΙΣΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ 2 1,5 3 7.900             10.000  
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ 1 2 1 4.500             5.000  

Συνεχίζοντας τις δοκιμές, ο Μηχανικός Παραγωγής  επιλέγει τη λύσης του Πίνακα 4, η οποία μειώνει το Συνολικό Κόστος κατά 3.900 €, ενώ παράλληλα αυξάνει το βαθμό αξιοποίησης του δυναμικού της επιχείρησης.

Πίνακας 4

ELECTROPOLΥ A.E
ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΡΟΣ ΤΥΠΟΣ 1 ΤΥΠΟΣ 2 ΤΥΠΟΣ 3
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ 2.500 900 700
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ 500 1.100 200
ΚΟΣΤΟΣ ΤΕΜΑΧΙΟΥ
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 50 € 83 € 130 €
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑΣ 61 € 97 € 145 € ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ 456.900 €
ΤΕΜΑΧΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ + ΑΓΟΡΑΣ 3.000 2.000 900

 

ΤΕΜΑΧΙΑ ΖΗΤΗΣΗ

          3.000        2.000              900
ΑΠΑΙΤΟΥΜ.ΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΘΕΙΣΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ 2 1,5 3 8.450             10.000  
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ 1 2 1 5.000             5.000  

Χρησιμοποιώντας τον SOLVER του EXCEL, εργαλείο που λύνει προβλήματα Γραμμικού Προγραμματισμού, όπως αυτό με το οποίο ασχολείται το παρόν άρθρο καταλήγουμε στην βέλτιστη λύση, όπως φαίνεται στο Πίνακα 5.

Παραγωγή 3.000 Συνδέσμων Τύπου 1, 550 Τύπου 2 και 900 Τύπου 3 και παράλληλα να αγοραστούν 1.450 Σύνδεσμοι Τύπου 2. Το Συνολικό Κόστος ανέρχεται στα 453.300 € , ενώ παράλληλα η αξιοποίηση του διαθέσιμου παραγωγικού χρόνου φτάνει σε υψηλό επίπεδο.

Πίνακας 5 ΒΕΛΤΙΣΤΗ ΛΥΣΗ

ELECTROPOLΥ A.E
ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΡΟΣ ΤΥΠΟΣ 1 ΤΥΠΟΣ 2 ΤΥΠΟΣ 3
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ 3.000 550 900
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ 1.450
ΚΟΣΤΟΣ ΤΕΜΑΧΙΟΥ
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 50 € 83 € 130 €
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑΣ 61 € 97 € 145 € ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ 453.300 €
ΤΕΜΑΧΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ + ΑΓΟΡΑΣ 3.000 2.000 900
ΤΕΜΑΧΙΑ ΖΗΤΗΣΗ           3.000        2.000              900
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΕΜΑΧΙΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΘΕΙΣΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ 2 1,5 3 9.525           10.000  
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ 1 2 1 5.000             5.000  

Η ανάλυση έδειξε πως το περιθώριο κέρδους είναι πολύ καλό και η σωστή απόφαση είναι να προχωρήσει σε συμφωνία με τον πελάτη για την κάλυψη της παραγγελίας.

Η λήψη κρίσιμων επιχειρηματικών αποφάσεων αποτελεί την κορυφαία ενέργεια των στελεχών και της Διοίκησης μίας επιχείρησης. Οι αποφάσεις αυτές, μπορεί να κρίνουν το μέλλον της επιχείρησης, την επιβίωσή της ή την εξαφάνισή της. Το παράδειγμα που χρησιμοποιήθηκε, στο παρόν άρθρο, αποτελεί ένα δείγμα σωστής προετοιμασίας, των στελεχών μίας επιχείρησης, μέσα από προσεκτικό σχεδιασμό και ανάλυση δεδομένων, πριν αποφασίσουν για την εκτέλεση μίας παραγγελίας σε δύσκολες συνθήκες για την ίδια την επιχείρηση. Χάρη σε αυτήν την ανάλυση, η Διοίκηση της επιχείρησης είχε μία πολύ ικανοποιητική άποψη για το κόστος κάλυψης της παραγγελίας, με αποτέλεσμα να λάβει μία κερδοφόρα απόφαση.

Write a Comment