Εξέλιξη του Δείκτη Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο 2007- 2015

Ένας από τους σημαντικότερους Δείκτες ποσοτικής μέτρησης Οικονομικών Μεγεθών είναι και ο Δείκτης Κύκλου εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο. Ουσιαστικά αποτελεί συνέχεια του Δείκτη Αξίας Λιανικών Πωλήσεων, ο οποίος καταρτίζονταν από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία από το 1963 μέχρι το 2005.

Ξεκινώντας την ανάλυση μας θεωρούμε σκόπιμο να αναφέρουμε κάποια επιπλέον στοιχεία του Δείκτη, αναφορικά με τον σκοπό και τα χαρακτηριστικά του.  

Σκοπός του Δείκτη είναι η παρουσίαση της εξέλιξης αγοράς αγαθών. Ο κύκλος εργασιών (ο τζίρος μιας επιχείρησης) περιλαμβάνει το σύνολο των ποσών που έχει τιμολογήσει μία επιχείρηση στο διάστημα της περιόδου αναφοράς και τα οποία αφορούν την μεταπώληση αγαθών χωρίς καμία επεξεργασία και μετασχηματισμό. Στον παραπάνω κύκλο εργασιών δεν υπολογίζεται ο ΦΠΑ αλλά υπολογίζονται όλοι οι άλλοι φόροι και τέλη που υπόκεινται τα προϊόντα.

Για τον υπολογισμό του δείκτη λαμβάνεται υπόψη ο κύκλος εργασιών 41.801 επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου με ετήσιο κύκλο εργασιών μεγαλύτερο ή ίσο από 200.000€, από τις οποίες επιλέγεται και ερευνάται αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.607 επιχειρήσεων από 50 νομούς της Ελλάδος (πηγή Ελληνική Στατιστική Αρχή).

Ο Δείκτης αναθεωρείται ανά 5 έτη (έτη αναθεωρήσεων 2000,2005,2010) σύμφωνα με τον κανονισμό 1165/98 που αφορά τις αναθεωρήσεις βραχυπρόθεσμων Δεικτών προκειμένου να προσαρμόζονται στις εξελίξεις που επηρεάζουν τον κλάδο στον οποίο αναφέρονται, ενώ ταυτόχρονα ανανεώνεται και το δείγμα των επιχειρήσεων που χρησιμοποιούνται για την κατάρτισή του.

Η αναθεώρηση που πραγματοποιήθηκε το 2005 για τον Δείκτη Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο περιλάμβανε τροποποίηση και διόρθωση του ως προς τις εργάσιμες ημέρες των μηνών, όχι όμως και ως προς την εποχικότητα. Κατά την επόμενη αναθεώρηση του δείκτη το 2010 λήφθηκε υπόψη με συγκεκριμένη μέθοδο και η εποχική διόρθωση, δηλαδή η διαδικασία απαλοιφής της επίδρασης της εποχικότητας.

Παρακάτω αναφέρονται οι κατηγορίες επιχειρήσεων που καταρτίζουν τον δείκτη:

• Μεγάλα Καταστήματα Τροφίμων (Super Markets).
• Πολυκαταστήματα.
• Καταστήματα Τροφίμων, ποτών, καπνού (φρούτα λαχανικά, κρέας και προϊόντα κρέατος ψάρια, ψωμί, είδη μπισκοτοποιίας, αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, ποτά, προϊόντα καπνού και λοιπό εμπόριο τροφίμων).
• Καύσιμα Λιπαντικά αυτοκινήτων.
• Φαρμακευτικά προϊόντα και καλλυντικά (φαρμακευτικά είδη, ιατρικά και ορθοπεδικά είδη, καλλυντικά και προϊόντα καλλωπισμού).
• Ένδυση -Υπόδηση.
• Έπιπλα-Ηλεκτρικά Είδη-οικιακός Εξοπλισμός.
• Βιβλία Χαρτικά-λοιπά είδη (βιβλία εφημερίδες αθλητικός εξοπλισμός παιχνίδια, γραφική ύλη, ρολόγια κοσμήματα, Η/Υ, εξοπλισμός Η/Υ και Λογισμικού, Εμπόριο Λουλουδιών, φυτών σπόρων, εμπόριο χαλιών, λιπασμάτων, ζώων συντροφιάς).
• Πωλήσεις εκτός Καταστημάτων (Πωλήσεις με αλληλογραφία ή μέσω internet, σε υπαίθριους πάγκους και αγορές).

 

Στο άρθρο μας θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε ποια είναι διαχρονική εξέλιξη του Δείκτη Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο από το 2007 μέχρι και τον Μάρτιο του 2015, (τα στοιχεία Μαρτίου είναι προσωρινά σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή), αλλά και των επιμέρους κατηγοριών επιχειρήσεων που τον καταρτίζουν, ποιες ήταν οι περίοδοι που ο δείκτης και οι επιμέρους κλάδοι πήραν τις μέγιστες και ελάχιστες τιμές κατά την χρονική περίοδο που εξετάζουμε, καθώς και την γραμμική τάση που παρουσιάζει ο κάθε δείκτης.

Σύμφωνα λοιπόν με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής παρακάτω παρουσιάζονται τα διαγράμματα του Γενικού Δείκτη Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο και του Δείκτη Κύκλου Εργασιών Εκτός Καυσίμων:

Αναφορικά με τον Γενικό Δείκτη και λαμβάνοντας υπόψη την γραμμική τάση παρατηρούμε μια διαχρονική μείωση από το 2007 μέχρι τον 3/2015. Ο Δείκτης έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο του τον Δεκέμβριο 2007, ενώ το χαμηλότερο ήταν τον Φεβρουάριο του 2015. Η ποσοστιαία μεταβολή μεταξύ της ανώτερης τιμής (12/2007) και της κατώτατης τιμής (2/2015) είναι αρνητική κατά -50,75%. Συμπληρωματικά στην ανάλυση μας, ο Δείκτης παρουσιάζει μείωση 0,42% σε σχέση με 3/2015 και 3/2014.

Ανάλογη είναι η διάρθρωση του Δείκτη χωρίς τον κλάδο των καυσίμων. Η γραμμική τάση μας δείχνει και εδώ μια διαχρονική μείωση του. Η ανώτερη τιμή του Δείκτη ήταν τον Δεκέμβριο 2007, ενώ η χαμηλότερη τον Ιανουάριο 2014. Υπάρχει και εδώ σημαντική ποσοστιαία μείωση κατά -52,10%, μεταξύ της ανώτερης και κατώτερης τιμής του. Ο Δείκτης παρουσιάζει αύξηση κατά 2,16% από τον 3/2014 μέχρι τον 3/2015.

Ας παρατηρήσουμε τώρα τους επιμέρους κλάδους που καταρτίζουν τον Γενικό Δείκτη ξεκινώντας από τον επιμέρους Δείκτη Κύκλου Εργασιών στα Μεγάλα Καταστήματα Τροφίμων (Super Markets). Η διαχρονική εξέλιξη των λιανικών πωλήσεων του κλάδου αυτού, εμφανίζεται στο παρακάτω διάγραμμα:

Με τη βοήθεια της γραμμικής τάσης, παρατηρούμε ότι η διαχρονική εξέλιξη των λιανικών πωλήσεων των Super Markets είναι μειωτική. Ο Δείκτης του συγκεκριμένου κλάδου πήρε την ανώτερη τιμή του, τον Δεκέμβριο του 2007, ενώ η κατώτατη ήταν τον Ιανουάριο του 2014. Η ποσοστιαία μείωση μεταξύ της ανώτερης και κατώτερης τιμής είναι -40,63%. Από τον 3/2014 μέχρι τον 3/2015 ο Δείκτης παρουσιάζει μείωση -1,21%.

Ο επόμενος κλάδος αφορά τον επιμέρους Δείκτη Κύκλου Εργασιών στα Πολυκαταστήματα. Ακολουθεί το παρακάτω διάγραμμα.

Παρατηρούμε και εδώ ότι η γραμμική τάση του Δείκτη Κύκλου Εργασιών στα Πολυκαταστήματα είναι μειωτική. Η ανώτατη τιμή του δείκτη ήταν τον 7/2008, ενώ η κατώτατη τον 2/2015. Η ποσοστιαία μείωση που παρουσίασε ο Δείκτης, μεταξύ της ανώτερης και κατώτερης τιμής του, ήταν -58,88%. Ο Δείκτης τον 3/2015 και σε σχέση με τον 3/2014 παρουσιάζει μείωση -6,5%.

Ο επόμενος κλάδος αφορά την εξέλιξη του Δείκτη Κύκλου Εργασιών στα Καύσιμα και Λιπαντικά Αυτοκινήτων. Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ο Δείκτης αυτός επηρεάζεται άμεσα και από την διεθνή τιμή του πετρελαίου καθώς και το κόστος Διύλισης. Με βάση το παρακάτω διάγραμμα παρατηρούμε:

Η γραμμική τάση και σε αυτόν τον Δείκτη είναι μειωτική. Ο Δείκτης έλαβε την ανώτερη τιμή του τον Μάρτιο του 2008, ενώ η κατώτατη ήταν τον Φεβρουάριο του 2015. Η ποσοστιαία μεταβολή μεταξύ των δύο παραπάνω τιμών ήταν μειωτική κατά 60,2%. Από τον 3/2014 μέχρι τον 3/2015, ο Δείκτης παρουσιάζει μείωση κατά 11,48%. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά το παραπάνω διάστημα (του τελευταίου έτους) η διεθνής τιμή του πετρελαίου μειώθηκε σημαντικά με αποτέλεσμα, κατά την εκτίμηση μας, η μείωση να αφορά καθαρά τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμων και λιπαντικών.

Ο Δείκτης Κύκλου εργασιών στα Τρόφιμα Ποτά Καπνός είναι ο επόμενος που θα παρατηρήσουμε. Με βάση την Ελληνική Στατιστική Αρχή ακολουθεί το παρακάτω διάγραμμα:

Η γραμμική τάση του Δείκτη δείχνει και εδώ μια συνεχόμενη διαχρονική μείωση. Η ανώτερη τιμή του ήταν τον Δεκέμβριο του 2009, ενώ η κατώτατη τον Ιανουάριο του 2015. Η ποσοστιαία διαφορά, μεταξύ της ανώτερης και κατώτερης τιμής, είναι μειωτική στα -55,80%. Ομοίως, ο Δείκτης παρουσιάζει μείωση κατά 5,3%, από τον 3/2014 μέχρι και τον 3/2015.

Ο Δείκτης Κύκλου Εργασιών στα Φάρμακα Καλλυντικά είναι ο επόμενος που θα προσεγγίσουμε. Με βάση το παρακάτω διάγραμμα παρατηρούμε:

Η γραμμική τάση δείχνει και εδώ διαχρονική μείωση του Δείκτη. Η ανώτερη τιμή του ήταν τον Δεκέμβριο του 2009, ενώ η κατώτερη τον Αύγουστο του 2013. Η ποσοστιαία μείωση μεταξύ των δύο παραπάνω τιμών είναι -55,6%.  Ο επιμέρους Δείκτης, από τον Μάρτιο του 2014 μέχρι και τον Μάρτιο του 2015, παρουσιάζει αύξηση κατά 5,78%.

Όσον αφορά τον Δείκτης Κύκλου Εργασιών στην Ένδυση και Υπόδηση και με βάση το παρακάτω διάγραμμα έχουμε να παρατηρήσουμε:

Η γραμμική τάση δείχνει και εδώ μια διαχρονική και σημαντική μείωση. Ο δείκτης πήρε την ανώτατη τιμή του τον Δεκέμβριο του 2007, ενώ η κατώτατη τιμή ήταν τον Μάρτιο του 2013. Η ποσοστιαία μείωση μεταξύ των δύο παραπάνω τιμών είναι -72%. Από τον 3/2014 μέχρι τον 3/2015, ο Δείκτης παρουσιάζει αύξηση κατά 6,6%.

Η εξέλιξη του Δείκτη Κύκλου Εργασιών στα Ηλεκτρικά είδη και Οικιακό Εξοπλισμό παρουσιάζεται στο παρακάτω διάγραμμα:

Η γραμμική τάση δείχνει και εδώ μια σημαντική διαχρονική μείωση. Η ανώτατη τιμή του Δείκτη ήταν τον Δεκέμβριο του 2007, ενώ η κατώτατη τον Ιανουάριο του 2015. Η ποσοστιαία διαφορά που παρουσιάζουν οι δύο παραπάνω τιμές είναι -71,22%. Ο δείκτης από τον 3/2014 μέχρι τον 3/2015 παρουσιάζει αύξηση 5,6%.

Η διαχρονική εξέλιξη του  Δείκτης Κύκλου Εργασιών στα Βιβλία Χαρτικά και Λοιπά Είδη παρουσιάζεται στο παρακάτω διάγραμμα:

Η διαχρονική γραμμική τάση του Δείκτη είναι και εδώ πτωτική. Ο Δείκτης είχε λάβει την ανώτερη τιμή του τον Δεκέμβριο του 2007, ενώ την κατώτερη τον Αύγουστο του 2013. Η ποσοστιαία διαφορά των δύο παραπάνω τιμών ήταν μειωτική κατά -68%. Από τον 3/2014 μέχρι τον 3/2015, ο Δείκτης αυξάνεται κατά 12,3%.

Τελευταίος είναι ο επιμέρους Δείκτης Κύκλου Εργασιών που αφορά τις πωλήσεις εκτός Καταστημάτων. Ακολουθεί τα παρακάτω διάγραμμα που παρουσιάζει την διαχρονική εξέλιξή του:

Λαμβάνοντας υπόψη την γραμμική τάση, ο Δείκτης παρουσιάζει διαχρονικά πτωτική τάση. Η ανώτατη τιμή που έλαβε ήταν τον Δεκέμβριο του 2009, ενώ η κατώτατη ήταν τον Οκτώβριο του 2013. Η ποσοστιαία διαφορά μεταξύ των δύο τιμών είναι -67,5%. Ο Δείκτης από τον Μάρτιο του 2014 μέχρι τον Μάρτιο του 2015, παρουσιάζει αύξηση κατά 26,11%.

Από την παραπάνω προσέγγιση καταλήγουμε στα παρακάτω συμπεράσματα:

• Όλοι οι επιμέρους κλάδοι που συνιστούν το Δείκτη Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο παρουσιάζουν διαχρονικά από το 2007 πτωτική τάση.
• 4 από τους 9 επιμέρους κλάδους παρουσιάζουν την ανώτερη τιμή τους τον Δεκέμβριο του 2007 (Μεγάλα καταστήματα τροφίμων, Ένδυση υπόδηση, Έπιπλα Ηλεκτρικά, Βιβλία Χαρτικά).
• 4 από τους 9 επιμέρους κλάδους παρουσιάζουν την κατώτερη τιμή τους το 2015 (Πολυκαταστήματα, Καύσιμα λιπαντικά, Τρόφιμα Ποτά, Έπιπλα Ηλεκτρικά).
• Όλοι οι επιμέρους κλάδοι παρουσιάζουν ποσοστιαία διαφορά μεταξύ ανώτερης και κατώτερης τιμής μεγαλύτερης του 40%.
• 2 επιμέρους κλάδοι παρουσιάζουν ποσοστιαία διαφορά μεταξύ ανώτερης και κατώτερης τιμής μεγαλύτερης του 70% (Ένδυση Υπόδηση, Έπιπλα Ηλεκτρικά).
• 1 κλάδος παρουσίασε την μέγιστη κατώτερη τιμή (Πωλήσεις εκτός καταστημάτων).

Σε σχέση με την ποσοστιαία μεταβολή από τον 3/2014 μέχρι τον 3/2015 παρατηρούμε:

• 4 επιμέρους κλάδοι παρουσιάζουν μείωση (Μεγάλα Καταστήματα τροφίμων, Πολυκαταστήματα, Καύσιμα Λιπαντικά, Τρόφιμα Ποτά).
• 5 επιμέρους κλάδοι παρουσιάζουν αύξηση (Φάρμακα Καλλυντικά, Ένδυση – Υπόδηση, Έπιπλα Ηλεκτρικά, Βιβλία Χαρτικά, Πωλήσεις εκτός Καταστημάτων).
• Τη μεγαλύτερη μείωση παρουσιάζει ο κλάδος των καυσίμων (-11,48%) ενώ την μικρότερη ο κλάδος των Μεγάλων καταστημάτων τροφίμων (-1,21%).
• Τη μεγαλύτερη αύξηση παρουσιάζει ο κλάδος των πωλήσεων εκτός καταστημάτων (26,11%) ενώ την μικρότερη αύξηση ο κλάδος Έπιπλα Ηλεκτρικά (5,60%).

Από την παραπάνω προσέγγιση εκτιμούμε ότι γίνεται κατανοητό ποιοι επιμέρους κλάδοι του λιανικού εμπορίου “χτυπήθηκαν” πιο πολύ από την κρίση. Ο Δείκτης όμως Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο θα πρέπει να εξεταστεί και σε συνάρτηση με άλλα οικονομικά μεγέθη και δείκτες της Ελληνικής οικονομίας, λόγω της άμεσης ή έμμεσης επίδρασης τους στο λιανικό εμπόριο, όπως ο δείκτης της Ανεργίας, το Α.Ε.Π., καθώς και με το νομισματικό Δείκτη προσφοράς Χρήματος Μ3, κλπ.

Ομάδα Ανάλυσης Δεδομένων Biz Experts.