Επιχειρηματική Κουλτούρα. Κλειδί της Επιτυχίας & Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα!

Τα τελευταία χρόνια ακούμε τον όρο της “επιχειρηματικής κουλτούρας” από πολλές επιχειρήσεις και Οργανισμούς κυρίως μεγάλου μεγέθους. Σήμερα αισθανόμαστε ότι ο όρος έχει ελαφρώς εγκαταλειφθεί ή καλύτερα παραμεληθεί, κυρίως λόγω των σημαντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο επιχειρηματικός κόσμος.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Μήπως γιατί ο όρος χρησιμοποιούνταν μόνο για λόγους marketing, προβολής και διαφήμισης;  Μήπως γιατί πλέον θεωρείται ότι δεν υφίσταται λόγος να ασχοληθεί κάποιος με τον όρο, αλλά με την ουσία του όρου, αφού υπάρχουν πολύ σοβαρότερα προβλήματα για τον επιχειρηματικό κόσμο στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία; Υπάρχουν επιχειρήσεις που διαλαλούν ότι διαθέτουν ισχυρή επιχειρηματική κουλτούρα χωρίς όμως οι άνθρωποι της (ουσιαστικά οι υπάλληλοι της) να την γνωρίζουν;

Κι όμως oι BizExperts θεωρούμε ότι ο όρος “Επιχειρηματική κουλτούρα” ίσως είναι το μυστικό για επίτευξη υψηλών αποδόσεων και ίσως ένα από τα κλειδιά εξόδου από την κρίση σε συλλογικό επιχειρηματικό επίπεδο.

Ποιος είναι όμως ο ορισμός του όρου “επιχειρηματική κουλτούρα”; 

Ένας πρώτος ορισμός αναφέρεται στις πεποιθήσεις και τις συμπεριφορές που καθορίζουν το πώς οι εργαζόμενοι και η διοίκηση μιας εταιρείας, αλληλεπιδρούν και χειρίζονται τις εξωτερικές εμπορικές συναλλαγές της επιχείρησης.

Ένας δεύτερος ορισμός είναι αυτός που περιλαμβάνει τις αξίες και τις συμπεριφορές που «συμβάλλουν στη μοναδικότητα, του κοινωνικού και ψυχολογικού περιβάλλοντος ενός οργανισμού».

Η επιχειρηματική κουλτούρα αντιπροσωπεύει τις συλλογικές αξίες, τις πεποιθήσεις και τις αρχές των οργανωτικών μελών και είναι το άϋλο αγαθό που προκύπτει από επιμέρους  παράγοντες όπως η ιστορία της επιχείρησης, του προϊόντος, της αγοράς, της τεχνολογίας, της στρατηγικής, του είδους των εργαζομένων, του ύφους της διαχείρισης, και του εθνικού  πολιτισμού. Είναι επίσης το πρότυπο των συλλογικών συμπεριφορών και οι παραδοχές που διδάσκονται σε νέα μέλη και εργαζομένους ως τρόπος αντίληψης, σκέψης και συναισθήματος.

Συμπερασματικά η επιχειρηματική κουλτούρα έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει τον τρόπο που οι άνθρωποι και οι ομάδες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, με τους πελάτες, καθώς και με άλλους φορείς που συνδιαλλάσσονται.

Συχνά, η εταιρική κουλτούρα είναι σιωπηρή και δεν ορίζεται ρητά, αναπτύσσεται οργανικά με την πάροδο του χρόνου από τα γνωρίσματα των ανθρώπων που η εταιρεία προσλαμβάνει. Η κουλτούρα μιας εταιρείας αντικατοπτρίζεται από το κώδικα ντυσίματος των εργαζομένων στις εργάσιμες ώρες, τις κτιριακές εγκαταστάσεις, τα έπιπλα γραφείου που χρησιμοποιεί μέχρι τις παροχές σε εργαζόμενους, τον τρόπο αντιμετώπισης και μεταχείρισης  των πελατών, την ικανοποίηση του πελάτη, καθώς και κάθε άλλη πτυχή των εργασιών.

Πόσο σημαντική είναι η ύπαρξη επιχειρηματικής κουλτούρας σε μία επιχείρηση;

Ο καθηγητής  James L.Heskett υποστηρίζει ότι η ύπαρξη της, ευθύνεται για το 20-30% της διαφοράς στη εταιρική απόδοση της επιχείρησης όταν συγκρίνεται με ανταγωνιστές που διαθέτουν μέτρια ή και καθόλου επιχειρηματική κουλτούρα.

Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά, οι παράγοντες, τα στοιχεία που φτιάχνουν την επιχειρηματική κουλτούρα;

Είναι γενικά αποδεκτό ότι η κουλτούρα κάθε επιχείρησης  είναι μοναδική και υπάρχουν πολλά χαρακτηριστικά και παράγοντες από τους οποίους δημιουργείται και δομείται.  Παρακάτω αναφέρονται 6 χαρακτηριστικά που μπορούν να αποτελέσουν ένα πρώτο βήμα για να χτιστεί μια επιχειρηματική κουλτούρα σε μια επιχείρηση με διάρκεια και αντοχές στην οικονομική κρίση και τον ανταγωνισμό:

1o. ΟΡΑΜΑ: Μια επιχειρηματική κουλτούρα ξεκινάει πάντα με ένα όραμα και μια δήλωση αποστολής. Μπορεί να είναι του ιδρυτή της, του Προέδρου της, του CEO, των μετόχων. Η παραπάνω φράση-δήλωση καθοδηγεί τις αξίες της επιχείρησης και της δίνει έναν σκοπό. Ο τελευταίος καθοδηγεί και προσανατολίζει τις αποφάσεις των εργαζομένων. Όταν το όραμα και οι δηλώσεις χαρακτηρίζονται από αυθεντικότητα και ειλικρίνεια ενδέχεται να προσανατολίσουν και να εμπνεύσουν τους πελάτες και τους προμηθευτές.

2o. ΑΞΙΕΣ: Αποτελούν ουσιαστικά το πυρήνα της κουλτούρας της.  Το όραμα διατυπώνει το σκοπό της επιχείρησης, οι αξίες παρέχουν ένα σύνολο από κατευθυντήριες γραμμές που σχετίζονται με τη νοοτροπία και τη συμπεριφορά για την επίτευξη του οράματος. Οι αξίες πρέπει να κοινοποιούνται σε όλους τους εργαζομένους. Ενδέχεται να αφορούν τον τρόπο που η επιχείρηση θα εξυπηρετήσει τον πελάτη της, τη συμπεριφορά μεταξύ των εργαζομένων, τον κώδικα ντυσίματος και άλλα στοιχεία. Τις περισσότερες φορές η πρωτοτυπία των αξιών είναι λιγότερο σημαντική από την αυθεντικότητα και την ειλικρίνεια.

3o.ΠΡΑΚΤΙΚΗ: Οι παραπάνω αξίες όμως έχουν πολύ μικρή σημασία αν δεν ενσωματώνονται στις πρακτικές της επιχείρησης.  Σκεφτείτε έναν Οργανισμό ή επιχείρηση να διαλαλεί ότι “οι άνθρωποί αποτελούν το μεγαλύτερο περιουσιακό τους στοιχείo”,  αλλά να μην επενδύει σε ανθρώπους.

4o. ΑΝΘΡΩΠΟΙ: Καμία επιχείρηση και κανένας Οργανισμός δεν μπορεί να χτίσει μια κουλτούρα χωρίς τους ανθρώπους του. Οι τελευταίοι είναι αυτοί που μοιράζονται τις αξίες και έχουν τη δυνατότητα και τη θέληση να τις ακολουθήσουν. Ο παραπάνω λόγος είναι η αιτία που πολλές επιχειρήσεις έχουν πολύ αυστηρές διαδικασίες και πολιτικές πρόσληψης. Οι προσωπικές αξίες των υποψήφιων εργαζομένων πρέπει να ταυτίζονται με αυτές της επιχείρησης, αφού η καθοδήγηση και ο προσανατολισμός, το όραμα βρίσκουν ήδη πρόσφορο έδαφος.

5o. Η ΙΣΤΟΡΙΑ: Ο κάθε Οργανισμός έχει μια συγκεκριμένη ιστορία που είναι μοναδική για τον ίδιο. Ξεκίνησε κάποια συγκεκριμένη χρονική στιγμή στο παρελθόν, διένυσε τον χρόνο αντιμετωπίζοντας δυσκολίες και προβλήματα, ήρθε μπροστά σε επιτυχίες και αποτυχίες. Η γνώση της ιστορίας του Οργανισμού αποτελεί βασικό στοιχείο της κουλτούρας του. Η παρουσίαση του στους νεώτερους από τους παλαιότερους αποτελεί στοιχείο δεσμού μεταξύ των γενιών των υπαλλήλων του οργανισμού, αλλά και των υπαλλήλων με τη διοίκηση του.

6o. ΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Αποτελεί σημαντικό κομμάτι της κουλτούρας ενός Οργανισμού. Η αρχιτεκτονική, ο σχεδιασμός του χώρου εργασίας, η γεωγραφική τοποθεσία της έδρας (εντός ή εκτός πόλης), οι ανέσεις (ύπαρξη κουζίνας, προσωπικών ντουλαπιών), η καθαριότητα των χώρων (w.c, κοινόχρηστων), τo software που χρησιμοποιεί κ.α. υπηρετούν  τις αξίες και διαμορφώνουν τις συμπεριφορές των ανθρώπων. Ο χώρος εργασίας δεν πρέπει να είναι κάτι που οι άνθρωποι φοβούνται κάθε ημέρα.

Όλα τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν κρίκους της ίδιας αλυσίδας που συνδέονται και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Ως βασικά θετικά της ύπαρξης και καλλιέργειας της επιχειρηματικής κουλτούρας αναφέρονται τα παρακάτω:

• Στηρίζει τον ενθουσιασμό των εργαζομένων.
• Δημιουργεί ευτυχείς εργαζομένους. Η ευτυχία με τη σειρά της δημιουργεί παραγωγικότητα. Η τελευταία κάνει την επιχείρηση να λειτουργεί πιο γρήγορα, όταν λειτουργεί πιο γρήγορα είναι σε επαγρύπνηση και αντέχει στον ανταγωνισμό
• Αποτελεί επίσης ένα εργαλείο στρατολόγησης. Αν η επιχειρηματική κουλτούρα ενός Οργανισμού είναι μέτρια, τότε θα προσελκύσει μέτριους ανθρώπους και  θα είναι μια μέτρια εταιρία.  Εάν, από την άλλη πλευρά, διαθέτει ένα ανοικτό περιβάλλον εργασίας με πολύ διαφάνεια, ελευθερία των εργαζομένων, πολιτική ιεραρχικής αναβάθμισης και ξεκάθαρο σύστημα ανταμοιβών, θα προσελκύσει ταλέντα που θα της φανούν χρήσιμα για το μέλλον.
• Αποτελεί εργαλείο marketing και διαφήμισης,
• Έχει τη δυνατότητα να προσδώσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην επιχείρηση ή τον Οργανισμό.
• Μπορεί να λειτουργήσει ως κέντρο κέρδους για τον Οργανισμό.
• Έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως βοηθητικό ή βασικό εργαλείο για να προσαρμοστεί η επιχείρηση σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο οικονομικό περιβάλλον.

Με βάση όλα τα παραπάνω που αναφέραμε, οι BizExperts εκτιμούμε ότι αποτελεί σημαντικό άϋλο στοιχείο για τις επιχειρήσεις να επενδύουν και δημιουργούν τη δική τους επιχειρηματική κουλτούρα. Ίσως είναι ένα από τα κλειδιά της επιτυχίας ενός Οργανισμού. Σε επόμενο άρθρο θα σας παρουσιάσουμε τρόπους αξιολόγησης και μέτρησης της επιχειρηματικής κουλτούρας.